วงเงินเบิกเกินบัญชี หรือที่หลายคนเรียกสั้น ๆ ว่า OD (Overdraft) ถือเป็นอาวุธลับของเจ้าของกิจการยุคใหม่ เพราะช่วยให้ธุรกิจมีเงินหมุนทันทีในเวลาที่ต้องการ ไม่ต้องรอเงินเข้ารอบถัดไป แถมจ่ายดอกเฉพาะวันที่ใช้จริงเท่านั้น

แต่ถ้าบริหารผิดวิธี OD ก็สามารถกลายเป็นภาระดอกเบี้ยที่กินกำไรธุรกิจแบบไม่รู้ตัวได้เช่นกัน

บทความนี้จะพาคุณรู้จัก วิธีจัดการ OD ให้กลายเป็น “พาวเวอร์” ทางการเงิน ไม่ใช่ “ภาระ” ทางธุรกิจ พร้อมแนวทางที่ใช้ได้จริงทันที

1. เข้าใจธรรมชาติของ OD คือเครื่องมือหมุน ไม่ใช่เงินกู้ใช้ถาวร

OD ถูกออกแบบมาเพื่อแก้เรื่อง “สภาพคล่องระยะสั้น” เท่านั้น

เช่น

• รอเงินลูกค้าเข้า แต่ต้องจ่ายซัพพลายเออร์ก่อน

• มีรอบสต๊อกที่ต้องสั่งเพิ่มแบบเร่งด่วน

• ต้องจ่ายค่าส่ง ค่าทำโฆษณา หรือค่าแรงรายสัปดาห์

แต่ไม่เหมาะกับ:

• เอาไปโปะหนี้อื่น

• เอาไปลงทุนโครงการใหญ่

• เอาไปขยายกิจการระยะยาว

• เอาไปใช้ส่วนตัวหรือไลฟ์สไตล์

ถ้าใช้ผิดประเภท OD จะ “ค้าง” นาน จนกลายเป็นดอกเบี้ยสะสมเรื่อย ๆ แบบไม่จำเป็น

2. ตั้งกฎเหล็กให้ตัวเอง: ใช้เมื่อจำเป็นเท่านั้น

เจ้าของธุรกิจที่บริหารเงินเก่งมักมี กฎส่วนตัวเกี่ยวกับ OD เช่น

✔ ใช้เฉพาะเวลาเงินลูกค้าล่าช้า

รอเงินเข้าแน่นอน จึงกล้าใช้ OD แบบไม่เสี่ยงค้างนาน

✔ ใช้เป็นสะพานช่วงสั้น ๆ แค่ 3–10 วัน

ยิ่งค้างนาน ดอกยิ่งหนัก

✔ ไม่ใช้ OD เพื่อแก้ปัญหาขาดทุน

เพราะการหมุน OD ไม่ได้แก้ธุรกิจที่กำไรไม่พอค่าใช้จ่าย

✔ จำกัดเพดานการใช้

เช่น ใช้ไม่เกิน 30–40% ของวงเงินทั้งหมด

การมี “กฎส่วนตัว” ทำให้ใช้ OD แบบมีวินัย ไม่บานปลาย

3. จดบันทึกการใช้ OD ทุกครั้ง

หลายธุรกิจใช้ OD แล้วลืมว่าใช้ไปเท่าไหร่ ใช้เพื่ออะไร จะมีเงินไหนมาโปะคืน

การจดช่วยให้เห็นพฤติกรรมการใช้งาน เช่น

• กิจการใช้ OD มากขึ้นเรื่อย ๆ ไหม

• มีช่วงไหนที่ใช้หนักผิดปกติ

• ธุรกิจจริง ๆ ไม่พอเงินสดรึเปล่า

รูปแบบการจดแบบง่ายที่สุด:

• วันที่ใช้

• ใช้เท่าไหร่

• ใช้เพื่ออะไร

• เงินจากไหนที่จะมาโปะคืน

• คาดว่าจะโปะวันไหน

สิ่งนี้ช่วยป้องกันการใช้ OD ไร้เหตุผล และช่วยวางแผนคืนได้อย่างมีระบบ

4. พยายามปิดยอด OD ให้ได้แม้วันละเล็กน้อย

หลายคนคิดว่า OD ต้องปิด “ครั้งเดียวเต็มยอด”

จริง ๆ ไม่จำเป็นเลยครับโอนคืนวันละนิดก็ช่วยลดดอกได้ทันที

ยกตัวอย่าง:ใช้ OD 100,000 บาท ดอกประมาณวันละ 50–60 บาท (ขึ้นกับธนาคาร)

ถ้าโอนคืนวันละ 2,000–5,000 บาทดอกที่คิดวันต่อวันก็ลดลงเรื่อย ๆทำให้ดอกเบี้ยรวมทั้งเดือนลดอย่างเห็นผล

OD = ยิ่งคืนเร็ว ยิ่งจ่ายดอกน้อย

5. แยกบัญชีธุรกิจ–บัญชีส่วนตัวอย่างเด็ดขาด

สาเหตุใหญ่ที่ทำให้ OD กลายเป็นภาระคือ…

❌ ใช้ OD ปะปนกับค่าใช้จ่ายส่วนตัว❌ กดเงินสดไปใช้เล่น ซื้อของที่ไม่เกิดรายได้❌ เอา OD ไปใช้ตามใจโดยไม่เห็นผลตอบแทน

ให้ตั้งบัญชีแบบนี้:

✔ บัญชีธุรกิจ

– รายรับทุกอย่าง– ค่าโฆษณา– ค่าสต๊อก– ค่าส่ง– จ่ายเงินเดือนทีม

✔ บัญชีส่วนตัว

– ค่าใช้จ่ายส่วนตัว– ค่าข้าว– ของใช้– ท่องเที่ยว

เมื่อแยกชัดเจน คุณจะเห็นว่า OD ถูกใช้เพื่อ “ทำเงิน” จริงหรือเปล่า

6. คำนวณกำไรหลังหักดอก OD ทุกครั้ง

ก่อนใช้ OD ให้ถามตัวเองว่า…

“ใช้เงินก้อนนี้แล้วได้เงินกลับมามากกว่าดอกเบี้ยไหม?”

ตัวอย่างที่ใช้แล้วคุ้ม

• สั่งสินค้าตามฤดูกาลที่มียอดขายสูง

• เติมโฆษณาเพื่อปิดยอดให้ทันรอบ

• จ่ายค่าขนส่งเพื่อให้ลูกค้าได้ของเร็วขึ้น

• ซื้อสต๊อกที่ราคาถูกพิเศษเฉพาะช่วง

ตัวอย่างที่ใช้ไม่คุ้ม

• ซื้อของฟุ่มเฟือย

• จ่ายค่าใช้จ่ายที่ไม่สร้างยอด

• ลงทุนเสี่ยงสูงที่ไม่แน่ใจว่าจะได้คืน

• ใช้เพื่อแก้ปัญหาขาดทุนเรื้อรัง

อย่าลืมว่าดอกของ OD แม้จะน้อยรายวัน แต่สะสมเป็นเดือนอาจหนักมาก

7. ตรวจความสามารถในการหมุนคืนเสมอ

เจ้าของกิจการมือใหม่หลายคนคิดว่า “วงเงินเยอะ = ดี”

แต่จริง ๆ คือ…

วงเงินเยอะ + ไม่มีแผนคืน = ภาระมหาศาล

ให้ประเมิน 2 อย่างนี้สม่ำเสมอ:

1) รายรับเฉลี่ยต่อวัน/สัปดาห์

มีพอที่จะคืน OD เต็มจำนวนภายใน 1–2 รอบไหม

2) วงเงิน OD เทียบกับรายรับเฉลี่ย

ถ้ารายรับเดือนละ 150,000 บาท แต่ถือ OD 500,000 บาทแบบนี้มีความเสี่ยงค้างยาวมาก

8. หมุน OD ให้ถูกจังหวะแบบมืออาชีพ

นี่คือหลักการที่ SME ตัวจริงใช้:

✔ หมุนตอนเงินลูกค้าจะเข้า (ไม่ได้หนีดอก)

หากรู้ว่าอีก 3–5 วันเงินจะเข้า การหมุน OD ถือว่าปลอดภัย

✔ หมุนเพื่อสินค้าที่ขายแน่นอน

สต๊อกที่หมุนเร็วคือคู่รักของ OD

✔ ใช้ OD เพื่อรักษาความเร็วของธุรกิจ

ธุรกิจออนไลน์ = ความเร็วสต๊อกพร้อม ส่งไว ตอบไว ลงโฆษณาไวOD ทำให้ความเร็วไม่สะดุดและ speed คือรายได้

9. อย่าปล่อยให้ OD ค้างจนกลายเป็นระยะยาว

วิกฤตของหลายกิจการคือ…

ใช้ OD แทนเงินทุนหมุนถาวร

สุดท้ายกลายเป็น

• เงินสดไม่พอ

• OD ค้าง

• ซื้อสต๊อกไม่ได้

• ดอกกินกำไร

• ธุรกิจเริ่มฝืด

• ยอดลดลง

• ใช้ OD มากขึ้น

• วนเป็นวงจรแย่ ๆ

วิธีแก้คือ✔ หาเงินทุนถาวรเพิ่ม✔ เจรจาปรับวงเงิน✔ ขอสินเชื่อระยะยาวดอกต่ำเพื่อปิด OD✔ บริหารต้นทุนสินค้าให้ถูกลง✔ เพิ่มราคาสินค้าเล็กน้อยเพื่อชดเชยดอก

10. สร้าง “เงินหมุนของตัวเอง” เพื่อลดการพึ่ง OD

OD ไม่ควรเป็นแหล่งเงินหลักของธุรกิจควรเป็นเพียงตัวช่วย

ให้ตั้งเป้าชัดเจนว่า…

เก็บเงินสดสำรองให้ได้ 1–3 เดือนค่าใช้จ่ายธุรกิจ

เงินสำรอง =

• ค่าโฆษณา

• ค่าสินค้า

• ค่าคน

• ค่าขนส่ง

• ค่าออฟฟิศ

เมื่อมีเงินสำรองเพียงพอ คุณจะใช้งาน OD น้อยลงมาก

11. ตรวจบัญชี OD อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง

สิ่งที่ต้องเช็คคือ

• เงินคงเหลือจริง

• จำนวนที่ใช้ OD ไปแล้ว

• จำนวนเงินที่โอนคืน

• ดอกเบี้ยเดือนนี้

• วันที่เงินลูกค้าจะเข้า

• ภาระค่าใช้จ่ายที่รอจ่าย

ใครที่ ไม่เคยเช็ค OR เช็คน้อยเกินไป จะทำให้ค่าใช้จ่ายบาน และคำนวนผิดง่ายมาก

12. หาก OD เริ่มกลายเป็นภาระ ให้ปรับทันที

ไม่ต้องรอให้หนักไม่ต้องรอให้ดอกท่วม

หากสังเกตว่า OD ใช้มากขึ้นเรื่อย ๆ ให้ทำแบบนี้:

✔ ลดต้นทุนธุรกิจลง 10–20% ชั่วคราว

เช่น ค่าโฆษณา ค่าสต๊อก ค่าของจุกจิก

✔ เพิ่มกระแสเงินสดเข้าบริษัท

ทำโปรโมชันเล็ก ๆเคลียร์สินค้าคงค้างเร่งยอดเข้าเพื่อรีบคืน OD

✔ แปลง OD เป็นสินเชื่อดอกต่ำ

เพื่อหยุดไม่ให้ดอก OD ไหลเรื่อย ๆ

✔ ใช้ระบบการเงินที่เป็นตัวเลขมากขึ้น

ธุรกิจที่ไม่รู้ตัวเลข = หมุน OD พลาดง่ายที่สุด สนใจติดต่อได้ที่ www.masteradvc.com